رفتارشناسي سگ اهلي - قسمت سوم
نگراني ناشي از جدايي در سگها (Separation Anxiety)
مقدمه: نگراني ناشي از جدايي، ترس و عدم رضايت از جداماندن است كه معمولاً منجر به مشكل رفتاري نامناسب ميشود.
به عنوان حيوانات اجتماعي، طبيعي است كه تولهها با مادرشان و ديگر خواهر برادرانشان ارتباط داشته باشند. هنگامي كه يك توله از خانواده خود جدا ميافتد، با صاحب خود ارتباط پيدا ميكند. اين ارتباط قابلاعتماد، پايهگذار ارتباط سالم و مناسب بين صاحب و حيوان ميشود. با وجود اين وقتي سگ بيش از حد به صاحب خود وابسته ميشود امكان است مشكل رفتاري ايجاد شود.
مشكلات رفتاري زيادي در ارتباط با Sepration anxiety وجود دارد كه شامل مدفوع وادرار در محل نامناسب رفتارهاي تخريبي، پارس كردن زياد، ناله كردن، افسردگي و فعاليت بيش از حد است. اين علائم ممكن است نتيجه و نشانه مشكلات ديگري نيز باشد. با وجود اين اگر رفتار نامناسب به وضوح در ارتباط با عدم حضور صاحب باشد و به فاصله كوتاهي بعد از عزيمت صاحب رخ دهد و با برگشت و در جواب احوالپرسي صاحب، به محض برگشتن ادامه يابد، علت احتمالي را Sepration anxiety ميدانند. اگر مشكل رفتاري براي مدت زيادي حضور داشت سگ بايد از جهت مشكلات و بيماريهاي زمينهاي توسط دامپزشك معاينه شود.
عوامل دخيل: Sepration anxiety ممكن است در سگها با زمينه غيرطبيعي در ايجاد وابستگي آنها رخ دهد. وقايع تروماتيك (ناشي از ضربه) در زندگي سگهاي جوان ممكن است احتمال گسترش و ايجاد يك وابستگي شديد را فراهم كند. اين وقايع شامل جدا شدن زودهنگام از مادر، محروم شدن از ارتباطشان در اوايل زندگي (تولههايي كه در مغازههاي فروش سگ يا لانههاي سگها نگهداري ميشوند). تغيير ناگهاني محيط (خانه جديد، ماندن در كنل Kenel)، تغيير در روند زندگي صاحب ميتواند منتج به پايان ارتباط و تماس ثابت با حيوان شود، غيبت موقتي يا دائم يكي از اعضاء خانواده (طلاق، مرگ، ترك بچه خانه) يا اضافه شدن عضو جديد به خانه (بچه، حيوان) ميتواند از جمله اين علل باشد. رفتارهاي ناشي از جدا ماندن (Sepration): هر سگ رنجور از Sepration anxiety رفتارهاي متفاوتي را نشان ميدهد. حداكثر بروز اين رفتارها پس از 30 دقيقه از جدايي رخ ميدهد و اين زماني است كه بيشترين خسارت وارد شده است. سگها Sepration anxiety را با ناخن كشيدن و كاوش و حفر كردن در و پنجره در تلاش براي دنبال كردن صاحب انجام مي دهند. جويدن وسايل خانه نيز بسيار شايع است. بعضي سگها در محل نامناسب مانند كنار دريا كنار تختخواب صاحبشان، ادرار يا مدفوع ميكنند. ناله كردن و پارس كردن براي مدتهاي طولاني نيز شايع ميباشد. بعضي سگها افسرده ميشوند و آب و غذا نميخورند تا صاحبشان برگردد. اين مورد بخصوص در مواردي كه صاحب براي مدت طولاني بيرون رفته است ميتواند دردناك و مضر باشد. در موارد نادر سگها اسهال ميشوند، استفراغ ميكنند يا به خود آسيب ميرسانند مانند جويدن خودشان يا ليس زدن بيش از حد خود در مواقعي كه تنها هستند. بيشتر سگها در مواقع رسيدن صاحب به منزل بيش از حد هيجانزده ميشوند و براي خوشامدگويي طولاني خود، رفتارهاي غيرطبيعي نشان ميدهند.
درمان: بعضي روشها براي درمان مشكلات رفتاري شامل: تنبيه كردن يا رفتارهاي مطيعانه درماني ميباشد. اين روشها در ارتباط با مشكل رفتاري است، با وجود اين در رفع منشاء اين مشكل بياثر هستند. با چشمپوشي از منبع و منشاء مشكل يك رفتار نامناسب ديگر ممكن است به راحتي توسط سگي كه ميخواهد از نگراني فرار كند، جايگزين شود. به علاوه تنبيه به نظر ميرسد مولد باشد و نگراني سگ را بعد عزيمت صاحب بيشتر كند. بنابراين تنبيه به عنوان روش قابلقبول در درمان Sepration anxiety توصيه نميشود.
در حال حاضر، قابلقبولترين روش درمان Sepration anxiety، عزيمت برنامهريزي شده است. اين روش شامل تنظيم تنها بودن سگ با قرار گرفتن در جداييهاي كوتاهمدت است. از آنجائيكه پاسخ استرسي حيوان با فاصله كوتاهي از عزيمت صاحب اتفاق ميافتد (طي 30 دقيقه)، سگ تنها براي زمانهاي بسيار كوتاه تنها بماند (چند ثانيه تا چند دقيقه) تا اطمينان حاصل شود كه قبل از بروز علائم، صاحب برميگردد. قبل از آنكه اين زمانهاي عزيمت افزايش يابد صاحب بايد از عدم استرس داشتن حيوان اطمينان حاصل كند. صاحب بايد كاملاً مراقب علائم نگراني و تشويش حيوان (anxiety) باشد و از اينكه حيوان خوشامدگويي عجيب و طولاني ندارد مطمئن شود. بعد از اينكه اين عزيمتهاي كوتاه به 30 دقيقه رسيد، زمان تنها ماندن سگ ميتواند به زمانهاي بيشتري افزايش يابد. هنگامي كه سگ به مدت 5/1 ساعت تنها ماند، او ميتواند تمام روز را تنها طي كند.
عزيمت و بازگشت بايد كاملاً آرام و بدون رويداد مهم انجام گيرد تا اين رفتار بر سگ تقويت (overstimulating) نشود. سگ نبايد در هنگام ترك صاحب يا برگشت او مورد توجه قرار گيرد. توجه زياد قبل از عزيمت يا برگشت به نظر ميرسد نگراني (anxiety) را در هنگام جدايي بيشتر كند و اين قضيه براي صاحبين خيلي آسان نيست. اسباببازيهاي بيضرر و ايمن ميتوانند در اين جداييهاي كوتاهمدت مورد استفاده قرار گيرد. تلويزيون يا راديو ميتوانند روشن باشند يا اسباببازيهاي جويدني را ميتوان براي سگ فراهم كرد.
دارودرماني نگراني گاهي اوقات براي كاهش آن انجام ميگيرد. اينها معمولاً براي سگهايي كه شديداً دچار Sepration anxiety هستند و يا هنگامي كه صاحبين مجبورند در هنگام درمان سگشان را براي مدت طولاني تنها بگذارند استفاده ميشود. استفاده از دارو اين اجازه را به سگ ميدهد كه زمانهاي طولانيتري را بدون نگراني و تشويش طي كند. با وجود اين، در بيشتر موارد داروها به عنوان راهحل پيشنهاد نميشوند و بايد با تركيب برنامه درماني ذكر شده انجام گيرد. دامپزشك بايد براي اطلاعات ديگر و در مورد ايمني و اثر بخشي داروهاي كاهنده نگراني مورد مشورت قرار گيرند.
در موارد شديد، صاحب بايد قدمهايي را در جهت كاهش وابستگي سگ به انسان انجام دهد. در اين مورد صاحب بايد در دورههايي از زمان، گاهي تا 3 هفته از سگ چشمپوشي كند. اين قضيه ارتباط بين صاحب و سگ را نميشكند اما وابستگي شديد سگ را كاهش ميدهد و اين اجازه را ميدهد كه در مواقع عدم حضور صاحب آن را بدون نگراني تحمل كند. چشمپوشي از حيوان خانگي مورد علاقهتان ممكن است سخت باشد اما بايد به خاطر داشته باشيد كه نتيجه آن رابطه شاد و سالم بهتر و بيشتر خواهد بود.
پيشگيري: وقتي توله يا سگ جديد به خانه آورده ميشود، مهم است كه از شرايطي كه ارتباط بيش از حد و قوي را تقويت ميكند جلوگيري شود. سگ بايد به آرامي براي تنها ماندن آموزش داده شوند. اين امر با آموزش صحيح در حيوانات جوان رخ ميدهد. همينطور اصمينان حاصل شود كه سگ مرتب صاحب را دنبال نميكند و به تدريج در خانه تنها گذارده شود و اين راهي است به سمت رابطه سالم صاحب با سگ.
نتيجه: اگر فكر ميكنيد كه حيوان شما قرباني Sepration anxiety است بايد هرچه زودتر به فكر كم كردن اين مشكل باشيد. متأسفانه اين مشكل به راحتي برطرف نميشود. دامپزشك ممكن است برنامه درماني را شروع كند و يا به رفتارشناس حيوان كه با روشهاي درماني مختلف آشناست ارجاع دهد. مهم است بخاطر داشته باشيد كه حيوان شما بد نيست يا سعي در افتضاح كردن زندگي ندارد، اگرچه گاهي اوقات اينچنين حس ميشود.
حيوان شما قرباني اختلالي است كه ميتواند درمان شود. پيش آگهي در صورتيكه تمايل به گذاشتن وقت باشيد، عالي است. اگر تلاشهاي شما در كاهش نگراني و تشويش حيوانتان مؤثر نبود با افراد حرفهاي تماس بگيرد، زيرا ممكن است به جزئياتي حياتي اشاره كنند كه افراد كمتجربه در مشكلات رفتاري از آن چشمپوشي كردهاند.
ترجمه دكتر عباس زاده
انجممن حمايت از حيوانات
مقدمه: نگراني ناشي از جدايي، ترس و عدم رضايت از جداماندن است كه معمولاً منجر به مشكل رفتاري نامناسب ميشود.
به عنوان حيوانات اجتماعي، طبيعي است كه تولهها با مادرشان و ديگر خواهر برادرانشان ارتباط داشته باشند. هنگامي كه يك توله از خانواده خود جدا ميافتد، با صاحب خود ارتباط پيدا ميكند. اين ارتباط قابلاعتماد، پايهگذار ارتباط سالم و مناسب بين صاحب و حيوان ميشود. با وجود اين وقتي سگ بيش از حد به صاحب خود وابسته ميشود امكان است مشكل رفتاري ايجاد شود.
مشكلات رفتاري زيادي در ارتباط با Sepration anxiety وجود دارد كه شامل مدفوع وادرار در محل نامناسب رفتارهاي تخريبي، پارس كردن زياد، ناله كردن، افسردگي و فعاليت بيش از حد است. اين علائم ممكن است نتيجه و نشانه مشكلات ديگري نيز باشد. با وجود اين اگر رفتار نامناسب به وضوح در ارتباط با عدم حضور صاحب باشد و به فاصله كوتاهي بعد از عزيمت صاحب رخ دهد و با برگشت و در جواب احوالپرسي صاحب، به محض برگشتن ادامه يابد، علت احتمالي را Sepration anxiety ميدانند. اگر مشكل رفتاري براي مدت زيادي حضور داشت سگ بايد از جهت مشكلات و بيماريهاي زمينهاي توسط دامپزشك معاينه شود.
عوامل دخيل: Sepration anxiety ممكن است در سگها با زمينه غيرطبيعي در ايجاد وابستگي آنها رخ دهد. وقايع تروماتيك (ناشي از ضربه) در زندگي سگهاي جوان ممكن است احتمال گسترش و ايجاد يك وابستگي شديد را فراهم كند. اين وقايع شامل جدا شدن زودهنگام از مادر، محروم شدن از ارتباطشان در اوايل زندگي (تولههايي كه در مغازههاي فروش سگ يا لانههاي سگها نگهداري ميشوند). تغيير ناگهاني محيط (خانه جديد، ماندن در كنل Kenel)، تغيير در روند زندگي صاحب ميتواند منتج به پايان ارتباط و تماس ثابت با حيوان شود، غيبت موقتي يا دائم يكي از اعضاء خانواده (طلاق، مرگ، ترك بچه خانه) يا اضافه شدن عضو جديد به خانه (بچه، حيوان) ميتواند از جمله اين علل باشد. رفتارهاي ناشي از جدا ماندن (Sepration): هر سگ رنجور از Sepration anxiety رفتارهاي متفاوتي را نشان ميدهد. حداكثر بروز اين رفتارها پس از 30 دقيقه از جدايي رخ ميدهد و اين زماني است كه بيشترين خسارت وارد شده است. سگها Sepration anxiety را با ناخن كشيدن و كاوش و حفر كردن در و پنجره در تلاش براي دنبال كردن صاحب انجام مي دهند. جويدن وسايل خانه نيز بسيار شايع است. بعضي سگها در محل نامناسب مانند كنار دريا كنار تختخواب صاحبشان، ادرار يا مدفوع ميكنند. ناله كردن و پارس كردن براي مدتهاي طولاني نيز شايع ميباشد. بعضي سگها افسرده ميشوند و آب و غذا نميخورند تا صاحبشان برگردد. اين مورد بخصوص در مواردي كه صاحب براي مدت طولاني بيرون رفته است ميتواند دردناك و مضر باشد. در موارد نادر سگها اسهال ميشوند، استفراغ ميكنند يا به خود آسيب ميرسانند مانند جويدن خودشان يا ليس زدن بيش از حد خود در مواقعي كه تنها هستند. بيشتر سگها در مواقع رسيدن صاحب به منزل بيش از حد هيجانزده ميشوند و براي خوشامدگويي طولاني خود، رفتارهاي غيرطبيعي نشان ميدهند.
درمان: بعضي روشها براي درمان مشكلات رفتاري شامل: تنبيه كردن يا رفتارهاي مطيعانه درماني ميباشد. اين روشها در ارتباط با مشكل رفتاري است، با وجود اين در رفع منشاء اين مشكل بياثر هستند. با چشمپوشي از منبع و منشاء مشكل يك رفتار نامناسب ديگر ممكن است به راحتي توسط سگي كه ميخواهد از نگراني فرار كند، جايگزين شود. به علاوه تنبيه به نظر ميرسد مولد باشد و نگراني سگ را بعد عزيمت صاحب بيشتر كند. بنابراين تنبيه به عنوان روش قابلقبول در درمان Sepration anxiety توصيه نميشود.
در حال حاضر، قابلقبولترين روش درمان Sepration anxiety، عزيمت برنامهريزي شده است. اين روش شامل تنظيم تنها بودن سگ با قرار گرفتن در جداييهاي كوتاهمدت است. از آنجائيكه پاسخ استرسي حيوان با فاصله كوتاهي از عزيمت صاحب اتفاق ميافتد (طي 30 دقيقه)، سگ تنها براي زمانهاي بسيار كوتاه تنها بماند (چند ثانيه تا چند دقيقه) تا اطمينان حاصل شود كه قبل از بروز علائم، صاحب برميگردد. قبل از آنكه اين زمانهاي عزيمت افزايش يابد صاحب بايد از عدم استرس داشتن حيوان اطمينان حاصل كند. صاحب بايد كاملاً مراقب علائم نگراني و تشويش حيوان (anxiety) باشد و از اينكه حيوان خوشامدگويي عجيب و طولاني ندارد مطمئن شود. بعد از اينكه اين عزيمتهاي كوتاه به 30 دقيقه رسيد، زمان تنها ماندن سگ ميتواند به زمانهاي بيشتري افزايش يابد. هنگامي كه سگ به مدت 5/1 ساعت تنها ماند، او ميتواند تمام روز را تنها طي كند.
عزيمت و بازگشت بايد كاملاً آرام و بدون رويداد مهم انجام گيرد تا اين رفتار بر سگ تقويت (overstimulating) نشود. سگ نبايد در هنگام ترك صاحب يا برگشت او مورد توجه قرار گيرد. توجه زياد قبل از عزيمت يا برگشت به نظر ميرسد نگراني (anxiety) را در هنگام جدايي بيشتر كند و اين قضيه براي صاحبين خيلي آسان نيست. اسباببازيهاي بيضرر و ايمن ميتوانند در اين جداييهاي كوتاهمدت مورد استفاده قرار گيرد. تلويزيون يا راديو ميتوانند روشن باشند يا اسباببازيهاي جويدني را ميتوان براي سگ فراهم كرد.
دارودرماني نگراني گاهي اوقات براي كاهش آن انجام ميگيرد. اينها معمولاً براي سگهايي كه شديداً دچار Sepration anxiety هستند و يا هنگامي كه صاحبين مجبورند در هنگام درمان سگشان را براي مدت طولاني تنها بگذارند استفاده ميشود. استفاده از دارو اين اجازه را به سگ ميدهد كه زمانهاي طولانيتري را بدون نگراني و تشويش طي كند. با وجود اين، در بيشتر موارد داروها به عنوان راهحل پيشنهاد نميشوند و بايد با تركيب برنامه درماني ذكر شده انجام گيرد. دامپزشك بايد براي اطلاعات ديگر و در مورد ايمني و اثر بخشي داروهاي كاهنده نگراني مورد مشورت قرار گيرند.
در موارد شديد، صاحب بايد قدمهايي را در جهت كاهش وابستگي سگ به انسان انجام دهد. در اين مورد صاحب بايد در دورههايي از زمان، گاهي تا 3 هفته از سگ چشمپوشي كند. اين قضيه ارتباط بين صاحب و سگ را نميشكند اما وابستگي شديد سگ را كاهش ميدهد و اين اجازه را ميدهد كه در مواقع عدم حضور صاحب آن را بدون نگراني تحمل كند. چشمپوشي از حيوان خانگي مورد علاقهتان ممكن است سخت باشد اما بايد به خاطر داشته باشيد كه نتيجه آن رابطه شاد و سالم بهتر و بيشتر خواهد بود.
پيشگيري: وقتي توله يا سگ جديد به خانه آورده ميشود، مهم است كه از شرايطي كه ارتباط بيش از حد و قوي را تقويت ميكند جلوگيري شود. سگ بايد به آرامي براي تنها ماندن آموزش داده شوند. اين امر با آموزش صحيح در حيوانات جوان رخ ميدهد. همينطور اصمينان حاصل شود كه سگ مرتب صاحب را دنبال نميكند و به تدريج در خانه تنها گذارده شود و اين راهي است به سمت رابطه سالم صاحب با سگ.
نتيجه: اگر فكر ميكنيد كه حيوان شما قرباني Sepration anxiety است بايد هرچه زودتر به فكر كم كردن اين مشكل باشيد. متأسفانه اين مشكل به راحتي برطرف نميشود. دامپزشك ممكن است برنامه درماني را شروع كند و يا به رفتارشناس حيوان كه با روشهاي درماني مختلف آشناست ارجاع دهد. مهم است بخاطر داشته باشيد كه حيوان شما بد نيست يا سعي در افتضاح كردن زندگي ندارد، اگرچه گاهي اوقات اينچنين حس ميشود.
حيوان شما قرباني اختلالي است كه ميتواند درمان شود. پيش آگهي در صورتيكه تمايل به گذاشتن وقت باشيد، عالي است. اگر تلاشهاي شما در كاهش نگراني و تشويش حيوانتان مؤثر نبود با افراد حرفهاي تماس بگيرد، زيرا ممكن است به جزئياتي حياتي اشاره كنند كه افراد كمتجربه در مشكلات رفتاري از آن چشمپوشي كردهاند.
ترجمه دكتر عباس زاده
انجممن حمايت از حيوانات
+ نوشته شده در ساعت توسط MMD bostani
|